Bạn có biết về hiện tượng sét đánh ?

 Sét đánh là một hiện tượng thiên nhiên ngoạn mục và đầy sức mạnh, gây ra bởi sự phóng điện đột ngột giữa các đám mây hoặc giữa đám mây và mặt đất. Để hiểu rõ hơn về hiện tượng này, chúng ta cần xem xét các yếu tố hình thành và quá trình xảy ra sét đánh.

1. Hình thành điện tích trong đám mây:

• Va chạm và ma sát: Bên trong đám mây dông, các hạt băng và nước va chạm và ma sát với nhau. Quá trình này làm cho các electron (điện tích âm) bị tách ra khỏi nguyên tử, tạo nên sự phân tách điện tích trong đám mây.
• Phân bố điện tích: Các hạt băng nhẹ hơn mang điện tích dương tập trung ở phần trên của đám mây, trong khi các hạt nước nặng hơn mang điện tích âm tập trung ở phần dưới. Sự phân bố này tạo ra một điện trường mạnh mẽ bên trong đám mây.

2. Quá trình phóng điện (sét đánh):

• Hình thành kênh dẫn sét: Khi điện trường trong đám mây đủ mạnh, nó có thể ion hóa không khí xung quanh, tạo ra một kênh dẫn điện tạm thời gọi là "kênh dẫn sét". Kênh này thường có đường kính vài cm và kéo dài từ đám mây xuống mặt đất.
• Phóng điện tiên đạo: Từ đám mây, một luồng điện tích âm (các electron) di chuyển xuống dọc theo kênh dẫn sét với tốc độ cực nhanh. Đây được gọi là "phóng điện tiên đạo".
• Phóng điện hồi quy: Khi phóng điện tiên đạo đến gần mặt đất, nó tạo ra một điện trường mạnh mẽ, kích thích một luồng điện tích dương từ mặt đất di chuyển lên trên. Hai luồng điện tích này gặp nhau, tạo ra một dòng điện cực mạnh chạy ngược lên đám mây. Đây là "phóng điện hồi quy", chính là tia sét mà chúng ta nhìn thấy.

3. Âm thanh sấm:

Dòng điện khổng lồ của sét làm nóng không khí xung quanh lên nhiệt độ cực cao (có thể lên đến 30.000 độ C), khiến không khí giãn nở đột ngột và tạo ra sóng xung kích. Sóng xung kích này lan truyền trong không khí và tạo ra âm thanh sấm mà chúng ta nghe thấy.

4. Các loại sét đánh:

• Sét từ mây xuống đất: Đây là loại sét phổ biến nhất, xảy ra khi điện tích âm từ đám mây phóng xuống mặt đất.
• Sét từ đất lên mây: Ít phổ biến hơn, xảy ra khi điện tích dương từ mặt đất phóng lên đám mây.
• Sét trong mây: Xảy ra giữa các vùng điện tích khác nhau trong cùng một đám mây hoặc giữa các đám mây khác nhau.

5. Tác động của sét đánh:

Sét đánh có thể gây ra nhiều tác động nguy hiểm:

• Gây cháy nổ: Sét đánh có thể gây cháy rừng, cháy nhà cửa và các công trình.
• Tổn thương cho con người và động vật: Sét đánh trực tiếp có thể gây tử vong hoặc thương tích nghiêm trọng.
• Hư hỏng thiết bị điện: Sét đánh có thể gây quá tải và làm hỏng các thiết bị điện tử.

Kết luận:

Sét đánh là một hiện tượng tự nhiên phức tạp và mạnh mẽ. Hiểu rõ về quá trình hình thành và tác động của sét đánh giúp chúng ta có biện pháp phòng tránh và giảm thiểu thiệt hại do sét gây ra.